Bàn giải pháp hỗ trợ pháp lý cho người Việt Nam ở nước ngoài

Đây cũng chính là mục đích của Hội thảo Hỗ trợ pháp lý cho người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN) vừa được Ủy ban Nhà nước về NVNONN, Bộ Ngoại giao và Đoàn Luật sư TP. Hà Nội đồng tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến vào chiều 26/10.

Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Nhà nước về NVNONN Nguyễn Mạnh Đông phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: Dương Tiêu)

Gặp gỡ hữu nghị kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam-Argentina

Tham dự Hội thảo có trên 100 đại biểu đại diện các cơ quan, tổ chức trong nước như Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao, Sở Tư pháp thành phố Hà Nội, Sở Ngoại vụ thành phố Hà Nội, Hội liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài và đại diện lãnh đạo các hội đoàn người Việt Nam đến từ 11 nước/vùng lãnh thổ: Pháp, Đức, Ba Lan, Czech, Anh, Nga, Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Nhật Bản và Hà Quốc và Australia tại 15 điểm cầu ở nước ngoài.

Nhu cầu chính đáng của bà con

Tại Hội thảo, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Nhà nước về NVNONN Nguyễn Mạnh Đông cho biết, cộng đồng NVNONN chịu sự điều chỉnh là được hưởng các quyền theo hệ thống pháp luật sở tại nơi sinh sống, học tập và làm việc. Tuy nhiên, xuất phát từ tính chất đặc thù là những người có mối quan hệ gắn bó với quê hương, có các quyền và lợi ích liên quan tại Việt Nam, do đó, môi trường pháp lý đối với người Việt Nam ở nước ngoài rất đa dạng song không kém phần phức tạp.

Trong bối cảnh đó, việc hiểu biết và nắm vững các quy định pháp lý nhằm vừa thực thi, vừa bảo vệ các quyền lợi hợp pháp của mình là một thách thức không nhỏ đối với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Nhất là trong bối cảnh những năm gần đây, mối quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư của người Việt Nam ở nước ngoài tại Việt Nam không ngừng gia tăng.

Thời gian qua, thực hiện chủ trương nhất quán của Đảng và nhà nước ta là “Người Việt Nam ở nước ngoài là một bộ phận không thể tách rời và là một nguồn lực của cộng đồng dân tộc Việt Nam”, nhiều chủ trương, chính sách và văn bản pháp luật về quyền của kiều bào ta đã được đảng, nhà nước thông qua.

Gần đây nhất, Kết luận số 12-KL/TW ngày 12/8/2021 của Bộ Chính trị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới đặt ra nhiệm vụ quan trọng là “triển khai các biện pháp tổng thể chăm lo, hỗ trợ đồng bào, nhất là ở những địa bàn khó khăn để đồng bào có địa vị pháp lý vững chắc, ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế, tuân thủ pháp luật và hội nhập thuận lợi vào xã hội sở tại”.

Theo phản ánh của bà con kiều bào, vẫn tồn tại một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai các văn bản pháp luật do các quy định liên quan nằm rải rác trong các văn bản pháp luật trong nhiều lĩnh vực khác nhau, việc phổ biến, triển khai thực hiện đôi khi chưa đồng bộ và thống nhất; còn có cách hiểu và áp dụng các quy định khác nhau. Do đó, nhiều bà con kiều bào có nhu cầu được hướng dẫn, hỗ trợ thông tin về các chính sách, pháp luật và giải đáp thắc mắc.

Ông Nguyễn Mạnh Đông nhấn mạnh: “Đây là nhu cầu hoàn toàn chính đáng của bà con và chúng tôi nhận thức rằng việc hỗ trợ pháp lý do cộng đồng người Việt cả ở trong và ngoài nước cũng được xem là một trong những biện pháp hỗ trợ hiệu quả đối với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài”.

Hội thảo đã lắng nghe 10 ý kiến phát biểu của đại diện các hội đoàn người Việt Nam đến từ Vương quốc Anh, Hà Lan, Czech, Bỉ, Nhật Bản, Nga, Pháp, Australia về nhu cầu hỗ trợ pháp lý trong các lĩnh vực như: đầu tư, kinh doanh, bảo vệ quyền sở hữu tài sản của nhà đầu tư NVNONN, thừa kế tài sản, sở hữu trí tuệ, bảo vệ dữ liệu cá nhân tại Việt Nam; các thủ tục hành chính liên quan đến quốc tịch Việt Nam, cấp căn cước cho công dân Việt Nam ở nước ngoài, xuất-nhập cảnh, xuất khẩu lao động,...

Chia sẻ tại đây, bà Nguyễn Thị Diệu Linh, Phó Chủ tịch Hội người Việt Nam tại Czech, nêu rõ những nội dung người Việt tại Czech cần hỗ trợ về pháp lý: hỗ trợ về hộ khẩu thường trú, đăng kí tạm trú, căn cước công dân, thừa kế, quốc tịch.

Đặc biệt là những khó khăn với những người vẫn còn quốc tịch Việt Nam nhưng không còn hộ khẩu thường trú, giấy tờ tùy thân của trẻ em có bố mẹ người Việt Nam sinh ra tại nước ngoài; vấn đề thừa kế tài sản cho con khi con không có quốc tịch Việt Nam.

Quang cảnh hội thảo trực tiếp tại Hà Nội và trực tuyến tại nhiều điểm cầu. (Ảnh: Dương Tiêu)

Ông Nguyễn Hồng Sơn, Chủ tịch Liên hiệp hội người Việt Nam tại Nhật Bản cho biết, hiện tại cộng đồng người Việt Nam tại Nhật Bản khoảng hơn 500.000 người. Cùng với sự phát triển về số lượng, điều kiện kinh tế của một bộ phận kiều bào Việt Nam tại Nhật Bản được cải thiện và có nhu cầu đầu tư và kinh doanh tại Việt Nam.

Do đó, kiều bào cầu cập nhật thông tin mới pháp luật về đầu tư-kinh doanh nhằm tối ưu hóa cơ hội và giảm thiểu rủi ro trong quá trình kinh doanh và đầu tư tại Việt Nam, cần hỗ trợ thiết lập các hợp đồng pháp lý nhằm đảm bảo quyền sở hữu tài sản và hỗ trợ để hiểu rõ các quy định, thủ tục liên quan đến vấn đề quốc tịch.

Nhấn mạnh nhu cầu về hỗ trợ pháp lý của kiều bào đối với pháp luật trong nước và pháp luất ở tại là rất lớn và cấp thiết, TS Nguyễn Quốc Hùng, Nghiên cứu viên cao cấp Trung tâm chiến lược Nga tại châu Á, Giám đốc Quỹ hỗ trợ Hợp tác Nga-Việt, cũng đưa ra một số đề xuất như thường xuyên tuyên truyền, phổ biến pháp luật; tổ chức hội thảo, hội nghị chuyên đề; tạo cơ chế tiếp xúc, đối thoại hai chiều giữa các tổ chức tư vấn pháp luật với bà con kiều bào.