Thu và nỗi nhớ

Đêm nay, ở thủ đô của Cộng hòa Liên bang Đức xa xôi, không khí mùa thu trong trẻo, mát dịu, tôi bồi hồi lần giở những bức ảnh chụp ở quê nhà trong thời gian tham gia Khóa tập huấn giảng dạy tiếng Việt cho giáo viên người Việt Nam ở nước ngoài ở Hà Nội. Tôi cảm thấy mọi thứ như mới hôm qua, tôi còn bên các đồng nghiệp, chăm chú nghe thầy cô giảng bài.

Sao Hồ Gươm biết tôi chia xa
Mà run run cho từng bóng cây nhòa,
Mà im lìm lặn hết nghìn tăm cá,
Mà thở chiều lên khắp cỏ hoa.

Gió níu hoàng hôn xuống tận giấc mơ,
Cổ Thành xưa ngẩn ngơ lá thu mưa. 
……

(Tôi muốn mang Hồ Gươm đi - Phú Quang)

Chia tay Hà Nội trong tiết thu, không gian nồng nàn hương hoa sữa. Tôi nhớ đến bài hát “Tôi muốn mang Hồ Gươm đi” của tác giả Phú Quang, bài hát làm xao xuyến người ra đi... Những ngày hè vui vẻ, thoải mái đã qua, Berlin, tháng 9, ngày tựu trường. Nơi đây, các học sinh thương yêu đang đợi tôi.

Cô trò bước vào năm học mới 2016-2017 với niềm hy vọng mới. Tôi lại tiếp tục cùng các trò bi bô tập đọc, ghép vần, đặt câu. Những gì đã nhận được từ bài giảng của thầy cô, từ kinh nghiệm giảng dạy của đồng nghiệp sau Khóa tập huấn giảng dạy tiếng Việt cho giáo viên người Việt Nam ở nước ngoài sẽ giúp cho giờ học tiếng Việt cuả các em học sinh của tôi có kết quả tốt hơn. Đêm nay, ở thủ đô của Cộng hòa Liên bang Đức xa xôi, không khí mùa thu trong trẻo, mát dịu, tôi bồi hồi lần giở những bức ảnh chụp ở quê nhà trong thời gian tham gia Khóa tập huấn giảng dạy tiếng Việt cho giáo viên người Việt Nam ở nước ngoài ở Hà Nội. Tôi cảm thấy mọi thứ như mới hôm qua, tôi còn bên các đồng nghiệp, chăm chú nghe thầy cô giảng bài. Tôi còn nhớ, buổi học cuối của cô Thuận, quanh tôi vẫn vương hương cốm non làng Vòng đầu mùa gói trong lá sen buộc hờ bằng sợi rơm như làm dáng, mà cô đem đến tặng cho các trò trước khi chia tay. Nhìn những hạt cốm bọc trong lá sen, tôi bỗng nhớ đến những vần thơ của nhà thơ Nguyên Sa (tác giả bài thơ “Áo lụa Hà Đông” đã được phổ nhạc ):

"Vẫn biết lòng mình là hương cốm
Chẳng biết tay ai là lá sen?"

Câu hỏi của nhà thơ đặt ra từ những năm 50 của thế kỷ trước. Còn tôi khi cầm những hạt cốm thơm trong tay cô Thuận tặng đã thầm hỏi mình:

"Cốm Làng Vòng gói lá sen 
Tay ai là lá ôm em vào lòng?"

Việt Nam quê hương tôi với sắc thu với hương cốm mới. Mỗi khi xa quê, sống nơi đất khách quê người, mỗi chúng ta đều thường nhớ về những kỷ niệm êm đềm của những ngày trên quê hương. Là những người với mong muốn gìn giữ tiếng nói, văn hóa Việt cho thế hệ trẻ sinh ra và lớn lên ở nước ngoài và để các em thêm yêu quý, trân trọng tiếng Việt, văn hóa Việt, các đồng nghiệp và tôi dẫn các trò yêu trở về thăm làng quê xưa qua những bài thơ với từ ngữ giàu hình ảnh, dân dã nhưng âm điệu vô cùng phong phú qua những vần thơ của Nguyễn Bính, Hồ Dzếnh, Xuân Diệu, Nguyễn Đình Thi, Xuân Quỳnh, Lưu Quang Vũ... Những vần thơ chứa đựng hình ảnh, hơi thở, nhịp sống, tâm hồn Việt. Tôi thầm cảm ơn các nhà thơ xưa và nay đã cho tôi và các học trò của mình cảm được cái hay, cái đẹp của tiếng Việt và bao trùm lên đó là nền văn hóa Việt.

Các bạn đồng nghiệp thân yêu ơi! Giờ đã gần cuối tháng 9 rồi đấy, Hà Nội của chúng mình cũng đã vào thu. Trời thu quê hương, trong xanh đẹp như những vần thơ Nguyễn Đình Thi từng viết:

“Sáng mát trong như sáng năm xưa
Gió thổi mùa thu hương cốm mới
Tôi nhớ những ngày thu đã xa
Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội
Những phố dài xao xác hơi may
Người ra đi đầu không ngoảnh lại
Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy”.

Những vẫn thơ này, chắc hẳn các bạn đồng nghiệp cũng sẽ đọc cho các học trò của mình nghe khi giới thiệu về quê hương đất nước Việt Nam thân yêu. Chúc các đồng nghiệp và học trò bước vào mùa thu, ngày khai trường thật vui nhé! Hẹn gặp lại nhau vào mùa thu tới nơi quê nhà.

 Lan Hương (Berlin – Đức)